Św. Ita
Rekonstrukcji żywota św. Ity dokonuje sie na podstawie kilku zachowanych manuskryptów. Został on opublikowany w Acta Sanctorum Hiberniae w Louvain w 1645 r.. Nie znamy nawet w przypuszczeniu daty jej urodzin. Urodziła się w Cluan Credail miejscowości od tej pory znanej jak Cell Ite (Killeede) - Kościół Ity. Urodziła się wśród ludu zwanego Deisi. Jej żywot otwiera opowieść o migracji tego ludu z Tara na południe Irlandii. Swoje dorosłe życie spędziła wśród ludu znanego jako Ui Conaill Gabra którego jest patronką. Jako datę jej śmierci podawany jest rok 570 lub 577. Była więc współczesna innemu wielkiemu irlandzkiemu świętemu św. Kolumbie.
Była opatką wspólnoty w Killeedy złożonej z kobiet. Prowadziła w swoim klasztorze szkołę dla małych chłopców, którzy byli uczeni "wiary w Boga, z czystym sercem, prostoty życia, wspaniałomyślności i miłości". Jej najbardziej słynnym uczniem miał być Św. Brendan Żeglarz, dla którego stała się przybraną matką. Brendan sam pochodził najprawdopodobniej z królewskiego rodu, co może być pośrednio dowodem na arystokratyczne pochodzenie św. Ity. Był on pod opieką Ity 5 lat, potem zgodnie z panującym w Irlandii systemem tzw. zastępczej rodziny, następne pięć lat spędził pod opieką biskupa Erca z Alltraigh u którego spędził także 5 lat do jego śmierci w 512 r. kontynuując nastepnie naukę w słynnym opactwie w Clonard gdzie został opatem..
Wspólnota w Killeedy wydaje się być więc oparta na idei wspólnoty rodzinnej. Należały bowiem do niej zarówno zamężne kobiety z dziećmi, jak i mężczyźni żonaci oraz klerycy.
Ruiny klasztoru w Killeedy
Legendy o św. Icie ukazują ją jako osobę surową i przytaczają liczne cuda. Miała zdolność prorokowania. W innych źródłach hagiograficznych jest określana jako "dotknięta przez słońce", lub "białym lub czystym słońcem".
Pamięć o niej trwała długo. Słynny Alkuin, jeden z twórców tzw. renesansu karolińskiego w swoich poezjach poświęcił iryjskim świętym kilka utworów, w tym także św. Icie. Zachował się także datowany na IX wiek poemat o świętej, która pielęgnuje i karmi małego Chrystusa.
Oto kilka wersów z tego poematu:
"... Karmię dziecię w moim domu, lecz nie jest on synem prostaka,
Jezus z ludem Niebios przybywa do mojego serca każdej nocy...
Synowie książąt, synowie królów, chociaż przybyli do mojej ziemi,
nie od nich oczekuję dóbr,
wolę małego Jezusa"...
Św. Darerka
Jeszcze mniej imformacji zachowało się o św. Darerce. Jej żywot pochodzi z VII w. Urodziła się na równinie Coba - płn.-zach. część hrabstwa Down - prawdopodobnie w koncu V w. Daty jej zycia ustala się na podstawie listy jej następczyń w klasztorze w Killevy, z których ostatnia znana z imienia umiera w 624 r.
Jej ojcem był Mocteus, utozsamiany także z św. Mochtą, być może jej "ojcem duchowym". Miała być ochrzczona przez św. Patryka, który dostrzegł w niej powołanie. Na początku swego życia mniszego było wraz z nią 9 panien i wdowa z synem o imieniu Lugar, którego adoptowała i który miał zostac biskupem i wodzem ludu Conaill. Będąc już dorosłą opuściła rodzinne strony i zamieszkała na wyspach u zachodniego wybrzeża Irlandii, gdzie spędziła wiele lat w klasztorze biskupa Ibara. Następnie przez krótki okres czasu miała przebywać u św. Brygidy w Kildare. Całe jej życie to nieustanna podróż aż osiada w miejscowości Killevy niedaleko Armagh, gdzie zakłada klasztor i gdzie umiera.
Ze święta Darerką związane sa imiona czterech kobiet, trzy to jej następczynie - Bia, Indiu i Darlasra i czwarta o imieniu Brignat. Posiadała ona wielkie zdolności i dlatego Darerka wysyła ją do klasztoru Rosnat założonego przez św. Niniana i położonego na zachodnich wybrzeżach Brytanii. Klasztor ten słynął ze swojej szkoły, która była swoistym uniwersytetem dla wielu irlandzkich mnichów.
Jak widać - mniszki irlandzkie nie stroniły od wiedzy i na równi z mężczyznami studiowały. Pozycja kobiety w strukturach Kościoła celtyckiego była bardzo mocna. Można tylko żałować że tak mało informacji zachowało się, a i te które zachowały się są tak bardzo splecione z legendą, że trudno wyłuskać z nich fakty historyczne.
Został znaleziony przez farmera w 1868 roku, składa się z 354 kawałków złota, srebra, brązu, mosiądzu i ołowiu. Ma wygrawerowane imiona 12 apostołów i jest uznawany za najwspanialszy okaz sztuki celtyckiej kiedykolwiek odnaleziony.Obecnie znajduje się w Muzeum Narodowym w Dublinie.
------------------------
Teksty o św. Brygidzie, sw. Icie i św. Darerce opracowane na podstawie:
Ryszarda Bulas - "Brygida, Ita i Darerka - Święte Kościoła celtyckiego w: Studia Antiquitatis Christianae t. 14 , Warszawa 1999, s. 64 -77
Św. Patryk - Pisma i Najstarsze Żywoty - wstęp w: Źródła monastyczne t. 29 Tyniec 2003
Wojciech Falarski - Podróże po Irlandii monastycznej - Poznań 2006
Żegluga świętego Brendana Opata - J. Strzelczyk - wstęp - Poznań 1992
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz