O nocy, jaśniejsza niż słońce,
O nocy, bielsza od śniegu.
Bardziej świetlista niż nasze pochodnie,
Słodsza niż raj.
Tak biskup Asterius z Amasei żyjący w IV wieku opisuje radość jaka była udziałem chrześcijan świętujących Wielkanoc. Już od samego początku w dniu, kiedy Zydzi na pamiątkę wyjścia z Egiptu paschalnego baranka, Kościół obchodził święto zmartwychwstania Chrystusa - zgodnie z tym co napisał św. Paweł w liście do Koryntian 5,7 - "Chrystus bowiem został złożony w ofierze jako nasza Pascha"
Ciekawym świadectwem pochodzącym z III w. jest zbiór przepisów znanych jako Didascalia XII Apostolorum weszły one w zbioru znanego jako Konstytucje Apostolskie, Wart jest zacytowania ze względu na swoje starożytne pochodzenie:
V 18. Nakaz o Wielkim Tygodniu Wielkanocy
1. Zachowujcie post przez dni Paschy od poniedziałku do piątku i soboty, to znaczy przez sześć dni; spożywajcie tylko chleb i sól z jarzynami oraz pijcie tylko wodę, a powstrzymujcie się od wina i mięsa, ponieważ są to dni smutku, a nie radości. 2. Jeśli komuś starczy sił, niechaj pości przez cały piątek i sobotę nic nie jedząc aż do nocnego piania koguta. Kto jednak nie ma siły pościć przez dwa dni, niech zachowa post przynajmniej w sobotę. Pan bowiem mówi odnośnie do siebie: "Kiedy zabiorą im pana młodego, wtedy, w owe dni, będą pościli" - Łk 5,35
V 19. O nocnym czuwaniu w Wielką Sobotę oraz o dniu Zmartwychwstania
1. W tych dniach [Pan młody] został nam zabrany przez tych, którzy fałszywie nazywają siebie Żydami -por. Ap 2,9; 3,9, został przybity do krzyża i policzony miedzy złoczyńców. 2. Dlatego zachęcamy was, abyście przez te dni zachowywali post, tak jak i my pościliśmy do wieczora w dniu, kiedy Go nam zabrano. W pozostałe dni przed dniem Przygotowania [Wielki Piątek], niechaj każdy spożywa posiłek o godzinie dziewiątej, wieczorem lub wedle swych sił, przerywając post od piątego dnia [Wielki Czwartek] wieczorem aż do piania koguta.
3. Aż do "świtu pierwszego dnia tygodnia" to znaczy dnia Pańskiego, nie śpijcie od wieczora aż do piania koguta; zgromadzeni razem w kościele czuwajcie modląc się i zanosząc do Boga prośby przezcałą noc; czytajcie Prawo, proroków i psalmy aż do piania koguta; a ochrzciwszy wszystkich katechumenów i odczytawszy z lękiem i bojaźnią Ewangelię, wygłosiwszy zbawienne pouczenie dla ludu, porzućcie smutek i proście Boga, aby Izarel się nawrócił i dana mu była okazja do nawrócenia i odpuszczenia bezbożności. 4. Sędzia bowiem, ktory pochodził z obcego ludu, umył ręce i powiedział: "Nie jestem winny krwi tego Sprawiedliwego, to wasza sprawa", a Izrael wołał: "Krew Jego na nas i na dzieci nasze", gdy zaś Piłat rzekł: "Czyż króla waszego mam ukrzyżować?", a oni wołali: "Poza Cezaremnie mamy króla", i "Ukrzyżuj, ukrzyżuj Go!""Kazdy, kto czyni sie królem, sprzeciwia się Cezarowi, jesli więc Go uwolnisz, nie jesteś przyjacielem Cezara!". 5. Namiestnik Piłat i król Herod kazali Go więc ukrzyżować, i w ten sposób wypełniła się zapowiedź: "Dlaczego narody się zbuntowały, czemu ludy knuły próżne zamysły? Królowie ziemi powstali i władcy spiskowali wraz z nimi przeciw Panu i przeciw Jego Pomazańcowi". "I yrzucili Umiłowanego jak trupa zbeszczeszczonego".
6. Ponieważ Pan został ukrzyżowany w dniu Przygotowania, a zmartwychwstał o świcie w dniu Pańskim, wypełniło się Pismo, które mówi: "Boże, powstań, odbądź sąd nad ziemią, bo wszystkie narody będą Twoim dziedzictwem", oraz: "Teraz powstanę, mówi Pan, dam zbawienie i je ogłoszę". i: "Ale Ty, Panie, zmiłuj się nade mną i podnieś mnie, abym im odpłacił". 7. Skoro Pan zmartwychwstał, złóżcie również wy swą ofiarę, którą za naszym pośrednictwem nakazał wam skladać, mówiąc: "To czyńcie na Moją pamiątkę". Potem przerwijcie post ciesząc się i radując, że Jezus Chrystus, rękojmia waszego zmartwychwstania powstał z martwych, i "to niechaj będzie dla was wiecznym prawem" "aż do skończenia świata" i przyjścia Pana. 8. Dla Żydów Pan jest wciąż martwy, dla chrześcijan już zmartwychwstał; dla Żydów - z powodu ich niedowiarstwa, dla chrześcijan- dzieki ich głębokiemu przekonaniu, że nadzieja, jaką w Nim pokładają, jest nieśmiertelnym i wiecznym życiem."
Zmartwychwstanie - miniatura z mszału - XV wiek
Św. Augustyn przewodnicząc całonocnemu czuwaniu tak mówi do swoich wiernych:
"Cóż to więc za noc bracia, w czasie ktorej prawda nas wyrywa? Wyrywa nas ze snu naszych zmysłów i ciała, abyśmy czuwali w tę noc pełną światła.
My zatem w pobożnosci swojej uroczyście obchodzimy pamiątkę tak wielkiej tajemnicy, aby tak jak już czuwa nasza wiara umocniona jego zmartwychwstaniem, tak również ta noc rozświetlona naszym czuwaniem zajaśniała i abyśmy mogli z rozproszonym po całym świecie Kościołem słusznie uważać, że nie znajdujemy się w nocy ...
A teraz bracia ... pomyślcie o niezwyczajnym czuwaniu w tę noc... Dlatego na czuwaniu spedzamy tę noc, w którą Pan zmartwychwstał i zapoczątkował dla nas w swoim ciele to życie, o którym nieci wczesniej mówiliśmy, w ktory nie ma śmierci ani snu... to oczywiste jest, że zmartwychwstał tej nocy, ktorej koncem był ów ranek... ponieważ On zasnął, abyśmy czuwali, a umarł, abyśmy żyli. Amen"
Wnętrze kościoła San Vitale w Rawennie
"Alleluja znaczy chwalcie Pana. Chwalmy Pana, bracia, życiem i słowami, sercem i ustami, głosem i zachowaniem, Bóg chce, abyśmy śpiewali Alleluja, lecz aby w tym, kto śpiewa nie było niezgody. Niech zgodne beda nasze życie i nasze usta, nasz głos i nasze zachowanie. Powtarzam to z obawy, aby naszpiekny śpiew nie oskarżał naszego złego postępowania. Śpiewajmy teraz Alleluja z niepokojem, abyśmy pewnego dnia mogli zaśpiewać je z całym spokojem.
Śpiewajmy Alleluja wraz z innymi, pośród niebezpieczeństw i pokus. Tu na ziemi śpiewający musi umrzeć, tam żyć będzie wiecznie. Tu spiewa o nadziei, tam jej spełnieniu. Tu Alleluja w drodze, tam dla ojczyzny.
Śpiewaj jak podróżnik, śpiewaj, ale idź naprzód. Śpiewaj, by nieustannie się trudzić, nie daj się ogarnąć lenistwu. Śpiewaj i idź naprzód. Co znaczy: Idź naprzód? Rozwijaj się, rozwijaj się w czynieniu dobra. Rozwijaj sie w prawości wiary i czystości życia. Śpiewaj i idź naprzód".
Tak przemawiał św. Augustyn podczas nocnego czuwania jak i porannego nabożeństwa. Złagodniał nasz dzisiejszy post i z mniejszym napięciem czeka się na święta, ale nadal tak samo aktualnie brzmią słowa biskupa Hippony - "Rozwijaj się w czynieniu dobra. Śpiewaj i idź naprzód".
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz