Mnich - żołnierz

   Kraj, który przez Herodota nazwany został "darem Nilu" - Egipt. Kraj, który jako pierwszy stał się scentralizowanym mocarstwem, kraj faraonów, największej na świecie pustyni, najdłuższej rzeki - kraj w którym wszystko jest - naj.
   Nic więc dziwnego że także w świecie ktory powoli staje się chrześcijański, także i tutaj Egipt ma swoje - naj. Tutaj powstaje monastycyzm, tutaj żyje najbardziej znany mnich - Antoni i tutaj powstają największe klasztory, a żywoty pierwszych mnichów zawierają najwięcej cudów i przedstawiają największych ascetów.

  Oto Egipt na początki IV wieku:

  Pierwsze skupiska mnichów - anachoretów powstawały niedaleko Aleksandrii, Sketis, Kellia tak nazwany gdyż było to skupisko cel mnichów - anachoretów.

  Niewiele śladów pozostało po tych starożytnych osiedlach mnichów, zamieszkałych przez setki "Bożych szaleńców" którzy w poszukiwaniu skupienia i ciszy osiedlali się na pustyni. Tak dzisiaj wyglądają pozostałości cel w Kelli:

   Ale powróćmy do Egiptu, tylko już nie do okolic Aleksandrii, ale dalej na południe w okolice starożytnych Teb. Nad wielkim łukiem Nilu koło Teb położony jest, otoczony wielkim murem obóz. W pierwszej chwili można było wziąć go za rzymski obóz wojskowy - ale nie, chociaż takie wrażenie można odnieść. Oto 1300 mężczyzn skoszarowanych i jednolicie umundurowanych w takie same habity przebywa za tymi murami. To oddziały Ojców Pustyni!!
   Odróżniają się tylko tym, że z tyłu, na końcu kaptura, każdy z tych mnichów ma naszytą grecką literę  Od alfa do omega - wszyscy mnisi podzieleni są na 24 oddziały. Łatwo sobie wyobrazić, jak maszerują podobnie jak oddziały wojskowe, tym co różni je od wojska jest panująca cisza. I tylko od czasu do czasu można usłyszeć polecenia, brzmiące jak rozkazy: "Oddział Gamma, przystąp do koszenia sitowia! , "Oddział Psi, przystąp do modlitwy!"
   A nad wszystkimi czuwa tylko jeden. Powołany przez samego Boga. Przełożony.

   Pachomiusz.

    Kim był ten mnich, kóry stworzył tak sprawną organizację i zbudował potężny klasztor. Pomimo iż zachowało się sporo informacji to jednak wydobyć z nich fakty pewne jest niezmiernie trudno. Zachowało się  wiele tekstów jego biografii - 22 rękopisów zapisanych w języku jakim posługiwali się mieszkańcy Egiptu - czyli w koptyjskim, najobszerniejszy i jedyny w dialekcie bohairskim, pozostałe 21 w dialekcie saidzkim, pozostałe rękopisy to 7 w j. greckim i 2 po arabsku

   Pachomiusz urodził się około 292 roku jako syn bogatego fellacha w Latopolis koło Teb - jako poganin. Prawdopodobnie w wieku 20 lat został wcielony do wojska, lecz w stosunkowo krótkim czasie w Antinoe zostaje zwolniony. Tak naprawdę, nie wiadomo jak było naprawdę, jednak przeszkolenie wojskowe musiało odcisnąć silne piętno na młodym Pachomiuszu gdyż całe jego późniejsze życie świadczy o wpływie dyscypliny i musztry wojskowej na mentalność Pachomiusza.
Po zwolnieniu ze służby wojskowej, w pierwszym momencie górę wzięło poczucie swobody i cheć zabawy co zaowocowało dwukrotnym pobytem w więzieniu. I tutaj wlaśnie poznał chrześcijan.

   Uwięziony Pachomiusz dowiadywał się kim są ci zupełnie obcy ludzie, którzy przynosili mu do więzienia jedzenie a także pociechę. Wtedy też, zapewne pod wpływem chrześcijan świadczących miłosierdzie, Pachomiusz kazał się ochrzcić. Jeszcze w więzieniu, jak czytamy w jego Żywocie przyrzekł: "Będę służył rodzajowi ludzkiemu przez wszystkie dni mego życia".

   Po owym zbyt mętnym pobycie w wojsku połączonym z pobytami w więzieniu, zdemobilizowany nowo ochrzczony Pachomiusz nie śpieszy się z powrotem do rodzinnego domu. Może wstydził się pokazać na oczy swoim porządnym i pogańskim rodzicom?  Osiedla się w opuszczonej wiosce Szeneset, służąc wieśniakom swoja pracą i pomagając przywrócić życie w tej wiosce. Wtedy też próbuje zostać mnichem i prowadzić życie pustelnicze.

   Zostaje więc uczniem surowego pustelnika Palamona. Przyjmując go na swojego ucznia, abba Palamon, powątpiewając, stawia mu pytanie: "Czy chcesz poznać samego siebie?" Gdy usłyszy odpowiedź twierdzącą, wypowie jeszcze jedno zdanie:

   "Mój synu, niełatwa to rzecz, której tutaj szukasz. Niejeden już przyszedł z powodu tej sprawy. I nie wytrzymał".

  Tak mógł wyglądać abba Palamon, mistrz Pachomiusza wżyciu ascetycznym. Surowe to było życie - nieustanne czuwanie przez połowę nocy, poszczenie przez cały dzień, aż do wieczora, bez oliwy, bez wina, bez gotowanych potraw, nieustanna praca której towarzyszy ciągła modlitwa. Przez 10 lat hartuje się w życiu pustelniczym, po tych latach ma wizję w której otrzymuje nakaz osiedlenia się w pustynnej wiosce Tabennisi,w tym czasie w 323 r. umiera abba Palamon, a do Pachomiusza dołącza jego starszy brat, Jan. Za nim pojawiają się następni adepci ascezy.

   Rozpoczyna się nowy etap w życiu Pachomiusza. Poznawszy trudy życia anachorety dochodzi do wniosku że tylko niewielu jest w stanie naśladować życie którego wzorem był Antoni Pustelnik. Dla zbyt wielu efektem jest niczym niekontrolowane nieróbstwo zamiast ascetycznego panowania nad sobą. Zamiast oczekiwanego poznania samego siebie, stracony czas. A nad tym wszystkim zaczyna górować nuda - zmora wszystkich mnichów - acedia.

   Pojawia się pytanie, czy nie jest lepiej dążyć do doskonałości żyjąc w wspólnocie? w nieustannej zaprawie doskonalić sie zarówno samemu jak i dając przykład służyć pomocą bliźniemu? Jak bardzo w tym momencie przydała się Pachomiuszowi służba wojskowa. Rozpoczyna się nowy rozdział w żyiu zarówno jego jak i całego chrześcijaństwa.